علت تقه زدن در گیربکس اتوماتیک چیست؟ دلایل تقه زدن آن در هوای سرد و گرم
صدای تقه در گیربکس اتوماتیک: علل و راه حل
شنیدن صدای تقه از گیربکس اتوماتیک خودرو، می‌تواند نگران‌کننده باشد. این صدا نشانه‌ای از عدم عملکرد نرم گیربکس و احتمالاً وجود مشکلاتی داخلی است. در این مقاله، به بررسی دلایل تقه زدن گیربکس اتوماتیک در هوای سرد و گرم می‌پردازیم و راهکارهایی برای رفع این مشکل ارائه می‌دهیم.
دلایل تقه زدن گیربکس اتوماتیک
تقه زدن گیربکس اتوماتیک می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد، از جمله:
- اختلال در اتصالات گیربکس: فرسودگی یا خرابی بوش‌های گیربکس و تکیه‌گاه‌های موتور می‌تواند باعث ایجاد لقی و در نتیجه، صدای تقه هنگام تعویض دنده شود.
- رانندگی به روش غلط: عادات غلط رانندگی مانند معکوس کشیدن یا تعویض ناگهانی به حالت خلا (Neutral) می‌تواند به گیربکس فشار وارد کند و منجر به تقه زدن شود.
- مشکلات روغن گیربکس: کمبود سطح روغن گیربکس، استفاده از روغن نامناسب یا آلودگی روغن می‌تواند باعث افت فشار روغن و عملکرد نامناسب گیربکس شود. در نتیجه، هنگام تعویض دنده، صدای تقه به گوش برسد.
- استهلاک سوپاپ‌ها و شیرهای برقی: با گذشت زمان و کارکرد بالا، سوپاپ‌ها و شیرهای برقی گیربکس ممکن است دچار فرسودگی شوند. این امر می‌تواند باعث تأخیر یا ضربه در تعویض دنده و ایجاد صدای تقه شود.
- خرابی شیر رادیاتور روغن: وظیفه شیر رادیاتور روغن، کنترل دمای روغن گیربکس است. خرابی این شیر می‌تواند باعث گرم شدن بیش از حد روغن و عملکرد نامطلوب گیربکس شود.
تقه زدن گیربکس اتوماتیک در هوای سرد
گیربکس اتوماتیک در هوای سرد، به دلیل غلظت بیشتر روغن، ممکن است در ابتدای حرکت کمی سفت‌تر عمل کند. با گرم شدن تدریجی روغن، عملکرد نرم‌تر می‌شود. اما در برخی موارد، به دلیل مشکلات فنی، ممکن است در هوای سرد صدای تقه به طور خاص به گوش برسد:
- سفت بودن بیش از حد روغن گیربکس: روغن گیربکس در هوای سرد، سفت‌تر است و روانکاری اجزای داخلی را با تأخیر انجام می‌دهد. این موضوع می‌تواند باعث ایجاد صدای تقه در لحظات اولیه حرکت شود.
- مشکلات شیر برقی: عملکرد نامناسب شیرهای برقی در هوای سرد می‌تواند باعث تعویض دنده با تأخیر و ایجاد ضربه شود.
تقه زدن گیربکس اتوماتیک در هوای گرم
اگر صدای تقه در هوای گرم و پس از گرم شدن کامل گیربکس همچنان شنیده شود، احتمالاً دلایل جدی‌تری وجود دارد:
- کمبود سطح روغن گیربکس: کمبود روغن گیربکس باعث افت فشار روغن و عملکرد نامناسب اجزای داخلی می‌شود. این امر می‌تواند در هر شرایط دمایی ایجاد تقه کند، اما در هوای گرم به دلیل رقیق‌تر شدن روغن، محسوس‌تر باشد.
- آلودگی شدید روغن گیربکس: آلودگی روغن با براده‌های فلزی یا رسوبات ناشی از سایش قطعات، می‌تواند باعث اختلال در عملکرد گیربکس و ایجاد صدای تقه شود.
- خرابی شدید اجزای داخلی گیربکس: در موارد وخیم، خرابی‌هایی مانند شکستگی دنده‌ها، فرسودگی شدید کلاچ‌ها یا آسیب به چرخ‌دنده‌ها می‌تواند باعث ایجاد صدای تقه شدید هنگام تعویض دنده شود.
اقدامات اولیه برای رفع تقه زدن گیربکس اتوماتیک
خوشبختانه در برخی موارد، راه‌حل‌های ساده‌ای برای رفع تقه زدن گیربکس اتوماتیک وجود دارد:
- بررسی سطح و کیفیت روغن گیربکس: اولین اقدام، بررسی سطح و کیفیت روغن گیربکس است. در صورت کمبود، نسبت به تکمیل آن اقدام کنید. همچنین اگر روغن کارکرد بالایی داشته و کثیف است، تعویض روغن گیربکس الزامی است.
- ریست کردن کامپیوتر گیربکس (در برخی خودروها): برخی از خودروها قابلیت ریست کردن کامپیوتر گیربکس را دارند. این کار می‌تواند باعث رفع ایرادات جزئی در عملکرد گیربکس شود. (توجه: حتما دفترچه راهنمای خودرو را برای نحوه‌ی ریست کردن مطالعه کنید.)
چه زمانی به تعمیرگاه مراجعه کنیم؟
اگر راه‌حل‌های فوق مؤثر نبودند و یا مشکل تقه زدن گیربکس اتوماتیک جدی است، به تأخیر نیندازید و به یک تعمیرگاه تخصصی گیربکس مراجعه کنید.
در تعمیرگاه چه اتفاقی می‌افتد؟
تعمیرکار متخصص، ابتدا با دستگاه دیاگ، گیربکس را عیب‌یابی می‌کند تا علت اصلی تقه زدن مشخص شود. سپس بر اساس نوع خرابی، اقدام به تعمیر و یا تعویض قطعه‌ی معیوب می‌نماید.
پیشگیری بهتر از درمان!
با رعایت نکات زیر، می‌توانید از بروز مشکلات تقه زدن گیربکس اتوماتیک پیشگیری کنید:
- تعویض به موقع روغن گیربکس: روغن گیربکس را مطابق با دستور کارخانه‌ی سازنده خودرو تعویض کنید.
- گرم کردن خودرو قبل از حرکت: به گیربکس فرصت دهید تا با روغن روانکاری شود.
- تعویض دنده به موقع: از معکوس کشیدن و نگه‌داشتن خودرو در سربالایی با دنده خلا (Neutral) خودداری کنید.
- رانندگی با ملایمت: از ترمز و گاز ناگهانی پرهیز کنید.
با تشخیص به موقع مشکل تقه زدن گیربکس اتوماتیک و اقدامات لازم، می‌توانید از آسیب‌های جدی‌تر و هزینه‌های هنگفت تعمیر، جلوگیری کنید. رانندگی ایمن و بی‌صدا را برای خود به ارمغان آورید!
